ලංකාවෙ උසම කඳු ලස්යිතුවක් හා ඒවා නැගපු අය ලියාතැබූ විස්තර හා ඡායාරූප තියෙන අපූරු ලිපියක් මට ලක්දසුන් සංචාරක විස්තර ෆෝරමයේතිබිලා හමුවුනා. ලංකාවේ තැන් තැන්වල ඇවිදින්න ආස, කූඩාරම් අටවාගෙන රෑ ගතකරන්න, ඡායාරූප ගන්න, ස්වභාව සෞන්දර්‍යය විඳින්න ආස අයට ඒවගේ තැන් ගැන විස්තර, ගමන් මග තොරතුරු වගේම පරෙස්සම් වෙන්න ඕනෑ අවස්තා ගැනත් විස්තර වාර්තා තියෙන ලක්දසුන් සමාජ අඩවිය ඇවිදින්න ආස අයට විශ්වකෝෂයක් වගේ.
කඳු ගැන මේ ලිපියසංස්කරණය කරලා තියෙන්නේ ලක්දසුන් ෆෝරමයේ ජේශ්ඨ සාමාජිකයෙකු වන රන්ෂාන් මහතා. එයාගේ ලිපිය හා ඒ ලිපියට සංචාරක තොරතුරු වාර්තා (trip report) එකතුකරපු ලක්දසුන් සාමාජිකයෝ හැමෝම මේ ලිපියේ තොරතුරු දාකයින් ලෙස එකතුකර ගන්නවා.
මීටර් 500කට වඩා උසින් වැඩි කඳු 101ක් තිබෙන අතර මීටර් 1000කට වඩා උසින් වැඩි කඳු 78කුත්, මීටර් 1500කට වඩා උසින් වැඩි කඳු 47කුත් මෙම ලිපියේ හඳුනාගෙන තිබෙනවා. මීටර් 2000කට, එනම් මුහුදු මට්ටමේ සිට කිලෝමීටර් 2ක් උසින් කඳු මුදුන පිහිටා තිබෙන කඳු 16කුත් ලංකාවේ තිබෙන බව සටහන්.
මුහුදු මට්ටමේ සිට කිලෝමීටර් 2කට වඩා ඉහලින් මුදුන ඇති ලංකවේ කඳු
1 Piduruthalagala පිදුරුතලාගල
 |
| පිදුරුතලාගල කඳු මුදුනේ ඇති ස්මාරකය. මෙහි උඩ North East West South දිශා සතර සටහන් කොට ඇත |
2 Kirigalpoththa කිරිගල්පොත්ත - 2388m
![]()
කිරිගල්පොත්ත කන්ද ශ්‍රී ලංකාවේ දෙවන උසම කඳුවැටිය වේ. එහි මුහුදු මට්ටමේ සිට උස 2,388 m (7,835 ft) කි. කිරිගල්පොත්ත කඳුවැටිය මහජනයාට විවෘතව පවතින ශ්‍රී ලංකාවේ උසම ස්ථානය සේ සැළකේ. (ශ්‍රී ලංකාවේ උසම කඳුවැටිය වන පිදුරුතලාගල කන්ද හමුදා කටයුතු වෙනුවෙන් යොදාගෙන ඇති බැවින් ඇතුළුවීම සීමාසහිත වේ).
කිරිගල්පොත්තට යන මාර්ගය ආරම්භ වන්නේ හෝර්ටන් තැන්නේ ලෝකාන්තය වෙත යන මාවත ආරම්භවන ස්ථානයෙන්මය (World's End Trail Head).
කිරිගල්පොත්ත කන්ද ශ්‍රී ලංකාවේ දෙවන උසම කඳුවැටිය වේ. එහි මුහුදු මට්ටමේ සිට උස 2,388 m (7,835 ft) කි. කිරිගල්පොත්ත කඳුවැටිය මහජනයාට විවෘතව පවතින ශ්‍රී ලංකාවේ උසම ස්ථානය සේ සැළකේ. (ශ්‍රී ලංකාවේ උසම කඳුවැටිය වන පිදුරුතලාගල කන්ද හමුදා කටයුතු වෙනුවෙන් යොදාගෙන ඇති බැවින් ඇතුළුවීම සීමාසහිත වේ).
කිරිගල්පොත්තට යන මාර්ගය ආරම්භ වන්නේ හෝර්ටන් තැන්නේ ලෝකාන්තය වෙත යන මාවත ආරම්භවන ස්ථානයෙන්මය (World's End Trail Head).
3 Thotupola තොටුපොල කන්ද - 2357m
තොටුපොල කන්ද ශ්‍රී ලංකාවේ තෙවැනියට උසම කඳුවැටිය වේ. එහි මුහුදු මට්ටමේ සිට උස 2,357 m (7,733 ft) කි. එය නුවරඑළිය දිස්ත්‍රික්කයේ හෝර්ටන් තැන්න ජාතික වනෝද්‍යානය තුල පිහිටා තිබේ.
තොටුපොල කන්දට ලඟාවන මාර්ගය ආරම්භ වන්නේ හෝර්ටන් තැන්න ජාතික වනෝද්‍යානයට පට්ටිපොල මාර්ගයෙන් ඇති පිවිසුමේ සිට කිලෝමීටර් භාගයක පමණ දුරකිනි.
4 Kudahagala කුඩහගල කන්ද - 2320m
කුඩහගල කන්ද 4වැනියට උසම කන්ද ලෙස මිනින්දෝර් දෙපාර්තමේන්තුව පලකරන ජාතික සිතියම් පොතෙහි (Survey Department National Atlas) දක්වා ඇතත් එම කන්ද පිලිබඳ තොරතුරු හෝ ඡායාරූප අන්තර්ජාලයේ නොමැත.
කුඩහගල කන්ද 4වැනියට උසම කන්ද ලෙස මිනින්දෝර් දෙපාර්තමේන්තුව පලකරන ජාතික සිතියම් පොතෙහි (Survey Department National Atlas) දක්වා ඇතත් එම කන්ද පිලිබඳ තොරතුරු හෝ ඡායාරූප අන්තර්ජාලයේ නොමැත.
5 Adam's Peak සමනල කන්ද - 2243m
ශ්‍රීපාද කන්ද සබරගමු පළාතේ රත්නපුර දිස්ත්‍රික්කයේ මධ්‍යම කදුකර ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත. එය මීටර 2243ක් පමණ උසය. ශ්‍රීපාදස්ථානය බෞද්ධ යන්ගේ පූජනීය වන්දනා ස්ථානයකි. ශ්‍රීපාද කන්ද අවට ප්‍රදේශය විශාල කඳු පන්ති වලින් වටවී ඇත. එහි අලි, කොටි ආදී සත්වයෝ මෙන්ම ඒකදේශික සත්ව විශේෂ ද ජීවත් වෙති.
ශ්‍රීපාද කන්ද වෙතට මාර්ග 6කින් පමණ ලඟා විය හැක. එම මාර්ග ලෙස රත්නපුර-පලාබද්දල, හැටන්-නල්ලතන්නි, කුරුවිට-එරත්න, මුර්යාවත්ත, මූකුවත්ත සහ මාලිම්බොඩ යන මාර්ග හැඳින්විය හැක. මෙම මාර්ග 6 අතරින්, නල්ලතන්නි හා පලාබද්දල මාර්ග 2 ඉතා ප්‍රසිද්ධය.
ශ්‍රීපාද කන්ද සබරගමු පළාතේ රත්නපුර දිස්ත්‍රික්කයේ මධ්‍යම කදුකර ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත. එය මීටර 2243ක් පමණ උසය. ශ්‍රීපාදස්ථානය බෞද්ධ යන්ගේ පූජනීය වන්දනා ස්ථානයකි. ශ්‍රීපාද කන්ද අවට ප්‍රදේශය විශාල කඳු පන්ති වලින් වටවී ඇත. එහි අලි, කොටි ආදී සත්වයෝ මෙන්ම ඒකදේශික සත්ව විශේෂ ද ජීවත් වෙති.
ශ්‍රීපාද කන්ද වෙතට මාර්ග 6කින් පමණ ලඟා විය හැක. එම මාර්ග ලෙස රත්නපුර-පලාබද්දල, හැටන්-නල්ලතන්නි, කුරුවිට-එරත්න, මුර්යාවත්ත, මූකුවත්ත සහ මාලිම්බොඩ යන මාර්ග හැඳින්විය හැක. මෙම මාර්ග 6 අතරින්, නල්ලතන්නි හා පලාබද්දල මාර්ග 2 ඉතා ප්‍රසිද්ධය.
6 Kikilimana කිකිලියාමාන කන්ද - 2237m
පිදුරුතලාගල කන්දට බටහිරින් පිහිටා ඇති මෙහි උස මීටර් 2240කි. නුවරඑළිය - මහනුවර ප්‍රධාන මාර්ගයට ආසන්නව මෙම කන්ද පිහිටා ඇත. මහවැලි ග‍ඟෙහි අතු ගංගාවක් වන රම්බොඩ ඔය ආරම්භ වන්නේ කිකිලියාමන කන්දෙනි. මෙම කඳු වැටිය ආශ්‍රීතව ඉහළ කඳුකර තෙත් කලාපීය වනාන්තර දැකිය හැකියි.
7 Great Western ග්රේට් වෙස්ටර්න් - 2212m
ග්රේට් වෙස්ටර්න් යනු විදෙස්‌ රටක ස්‌ථානයක්‌ කියා ඔබ සිතනවා ඇත. නමුත් මේ සැබැවින්ම ලංකාවේ පිහිටි සුන්දර කුඩා ගම් පියසක නමකි. තලවකැලේ හා රදැල්ල අතර පිහිටි මෙම ගම්මානය උඩරට දුම්රිය මාර්ගයේ හරි අපූරු තෝතැන්නකි.
![]()
නානුඔය නම් මහවැලි ගඟේ අතු ගංගාව ඇරඹෙන්නේ මෙම ප්‍රදේශයේ පතාක යෝධයෙකු සේ නැඟී සිටින ලංකාවේ හත්වැනි උසම කන්ද වන ගේ්‍රට්‌ වෙස්ටර්න් කන්දෙනි. මීටර් 2212 ක් පමණ උසැති මෙම කන්ද පිහිටියේ ග්රේට් වෙස්ටර්න් දුම්රිය ස්‌ථානයට පිටුපසිනි. හැටන් නුවරඑළිය මාර්ගයේ යන ඔබට මෙම සුවිසල් කන්ද දැකිය හැකිය.
පිදුරුතලාගල කන්දට බටහිරින් පිහිටා ඇති මෙහි උස මීටර් 2240කි. නුවරඑළිය - මහනුවර ප්‍රධාන මාර්ගයට ආසන්නව මෙම කන්ද පිහිටා ඇත. මහවැලි ග‍ඟෙහි අතු ගංගාවක් වන රම්බොඩ ඔය ආරම්භ වන්නේ කිකිලියාමන කන්දෙනි. මෙම කඳු වැටිය ආශ්‍රීතව ඉහළ කඳුකර තෙත් කලාපීය වනාන්තර දැකිය හැකියි.
7 Great Western ග්රේට් වෙස්ටර්න් - 2212m
ග්රේට් වෙස්ටර්න් යනු විදෙස්‌ රටක ස්‌ථානයක්‌ කියා ඔබ සිතනවා ඇත. නමුත් මේ සැබැවින්ම ලංකාවේ පිහිටි සුන්දර කුඩා ගම් පියසක නමකි. තලවකැලේ හා රදැල්ල අතර පිහිටි මෙම ගම්මානය උඩරට දුම්රිය මාර්ගයේ හරි අපූරු තෝතැන්නකි.
නානුඔය නම් මහවැලි ගඟේ අතු ගංගාව ඇරඹෙන්නේ මෙම ප්‍රදේශයේ පතාක යෝධයෙකු සේ නැඟී සිටින ලංකාවේ හත්වැනි උසම කන්ද වන ගේ්‍රට්‌ වෙස්ටර්න් කන්දෙනි. මීටර් 2212 ක් පමණ උසැති මෙම කන්ද පිහිටියේ ග්රේට් වෙස්ටර්න් දුම්රිය ස්‌ථානයට පිටුපසිනි. හැටන් නුවරඑළිය මාර්ගයේ යන ඔබට මෙම සුවිසල් කන්ද දැකිය හැකිය.
8 Hakgala හක්ගල කන්ද - 2169m
![]()
නුවර එළිය දිස්ත්‍රික්කයේ ඇති හක්ගල කන්ද, හක්ගල දැඩි රක්ෂිත ප්‍රදේශයට අයත්ය. සුප්‍රකට හක්ගල උද්භිද උද්‍යානය පිහිටා ඇත්තේ හක්ගල කන්දේ වයඹදිග බෑවුම් ප්‍රදේශයේය.
හක්ගල දැඩි ස්වභාව රක්ෂිතය යනු ශ්‍රී ලංකාවේ පවතින අධි ආරක්ෂිත වනාන්තර ත්‍රිත්වය අතුරින් තෙත් කලාපය තුල පිහිටන, දැඩි ස්වභාව රක්ෂිතයකි. ශ්‍රී ලංකාවට පමණක් ආවේණික වූ සත්ව සහ ශාක විශේෂ ගණනාවක් මෙම මේඝ වනාන්තරයෙහි දැකගත හැකිය. 1938 වසරේ පෙබරවාරි 25 වන දින, දැඩි ස්වභාව රක්ෂිතයක් ලෙස හක්ගල දැඩි රක්ෂිතය නම් කලේ එහි ඇති වටිනාකම එදා මෙරට පාලනය කල බ්‍රිතාන්‍යයන් පවා අවබෝධ කරගෙන සිටි නිසාය.
නුවර එළිය දිස්ත්‍රික්කයේ ඇති හක්ගල කන්ද, හක්ගල දැඩි රක්ෂිත ප්‍රදේශයට අයත්ය. සුප්‍රකට හක්ගල උද්භිද උද්‍යානය පිහිටා ඇත්තේ හක්ගල කන්දේ වයඹදිග බෑවුම් ප්‍රදේශයේය.
හක්ගල දැඩි ස්වභාව රක්ෂිතය යනු ශ්‍රී ලංකාවේ පවතින අධි ආරක්ෂිත වනාන්තර ත්‍රිත්වය අතුරින් තෙත් කලාපය තුල පිහිටන, දැඩි ස්වභාව රක්ෂිතයකි. ශ්‍රී ලංකාවට පමණක් ආවේණික වූ සත්ව සහ ශාක විශේෂ ගණනාවක් මෙම මේඝ වනාන්තරයෙහි දැකගත හැකිය. 1938 වසරේ පෙබරවාරි 25 වන දින, දැඩි ස්වභාව රක්ෂිතයක් ලෙස හක්ගල දැඩි රක්ෂිතය නම් කලේ එහි ඇති වටිනාකම එදා මෙරට පාලනය කල බ්‍රිතාන්‍යයන් පවා අවබෝධ කරගෙන සිටි නිසාය.
9 Conical Hill කොනිකල් හිල් - 2166m
ලංකාවේ නව වැනි තැනට උස කන්ද,කොනිකල් හිල්. කන්ද උඩට ගියාම පිදුරුතලාගල, හක්ගල කන්ද, උද රදැල්ල, ග්රේට් වෙස්ටර්න් කන්ද, කිකිලියමාන කන්ද සහ සිංගල් ට්‍රී කන්ද හොදට දකින්න පුළුවන්. කන්දේ ඇල රක්ෂිතය අවටින් මීපිලිමාන ඔස්සේ මේ කන්ද නගින්න යන්න පුළුවන්. පිහියක් එහෙම අරගෙන කුඩල්ලන්ටත් පිලියමක් කරගෙනම මේ කන්ද නගින්න බලාගෙන යන්න, වෙස්ස දවස් වලටනම් කන්ද නගින එක ටිකක් අමාරුයි, මොකද ගොඩක්ම කැලෙන් යන්න තියෙන නිසා.
10 One Tree Hill වන් ට්‍රී හිල් - 2100m
 |
| Photo Credit: https://www.facebook.com/SobasiriSL |
10 One Tree Hill වන් ට්‍රී හිල් - 2100m
ශ්‍රී ලංකාවේ දස වැනි (සමහර වාර්තා වලට අනුව නව වැනි )උසම කඳු මුදුන වන වන "ට්‍රී හිල්"නුවර එළිය නගරයේ පිහිටා ඇත. නුවර එළියේ සුන්දර්ත්වය විඳිය හැකි අපූර්ව තැනක් වන මෙහි අහස පැහැදිලි දිනෙක පිදුරුතලාගල කඳු පන්තිය, ශ්‍රීපාදය, හග්ගල, ග්‍රෙගරි වැව, නුවර එළිය නගරය මෙන්ම හොර්ටන්තැන්නද දැකගත හැකිය. තුරඟ තරඟ පිටිය ඉදිරිපසින් ආරම්භ වන "සින්ගල් ට්‍රී"පාරේ පයින් යන්නෙකුට පැයකට අඩු කාලයකදී මුදුනට ලඟා විය හැකිය.
මීටර් 2000ට වඩා උසිනි මුදුන පිහිටි කඳු තව 6ක් ලංකාවේ තියෙනවා. ඒ මේවා;
11 Mahakudagala - 2096m
12 Waterfall Point - 2073m
13 Namunukula - 2036m
14 Gommoli Kanda - 2034m
15 Uda Radella - 2027m
16 Elbedda - 2016m
__________________________________________________________________________ ![Creative Commons License]()
VIDYA GAWESHANA - විද්‍යා ගවේෂණ by Terence Kahapola Arachchi is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. Based on a work at http://vidya-gaweshana.blogspot.com/. Permissions beyond the scope of this license may be available at http://vidya-gaweshana.blogspot.com/. .POSTED BY : Terence Kahapola Arachchi .AUTHOR/OWNER/ADMINISTRATOR . CONTACT : terence.arachchi@gmail.com.GOOGLE + : About Me .FACEBOOK : www.facebook.com/terence.arachchi . __________________________________________________________________________
VIDYA GAWESHANA - විද්‍යා ගවේෂණ by Terence Kahapola Arachchi is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. Based on a work at http://vidya-gaweshana.blogspot.com/. Permissions beyond the scope of this license may be available at http://vidya-gaweshana.blogspot.com/. .POSTED BY : Terence Kahapola Arachchi .AUTHOR/OWNER/ADMINISTRATOR . CONTACT : terence.arachchi@gmail.com.GOOGLE + : About Me .FACEBOOK : www.facebook.com/terence.arachchi . __________________________________________________________________________