වේලාව : පස්වරු 1.30ට පමණ
ස්ථානය : දකුණු ඉතාලියේ ඔට්සල් ඇල්ප්ස් කඳුකර ප්‍රදේශය.
උස : මුහුදුමට්ටමේ සිට මීටර් 3210
හොඳින් ඉර පායා තිබූ ප්‍රසන්න දිනයක් වුනු එදින ජර්මනියේ නියුරම්බර්ග් නුවර සිට ඉතාලියේ ඇල්ප්ස් කඳු තරණය සඳහා පැමිණ සිටි එරිකා හා හෙල්මුට් නම් අඹුසැමි යුවල අසල කඳු ශිඛරයක් තරණය කිරීමෙන් පසුව ආපසු සිය නවාතැන් පොල බලා යමින් සිටියා. ඉක්මණින් නවාතැන් පොලට යාමට තීරණය කරගත් යුවල යම් ස්ථානයකදී කඳු නගින්නන් සඳහා සලකුනු කොට තිබූ අඩි පාරෙන් ඉවත්ව කෙටි පාරක් ඔස්සේ යන්නට වුනා. හිම දියවී පැහැදිලි ජලය පිරී තිබූ පොකුණක් අසලින් ගමන්ගත් යුවලට පොකුණ අසල දුඹුරු පාට යමක් තිබෙනු පෙණුනා. යම් කිසිවෙක් දමාගිය කසල ගොඩක් බවට සැකකල ඔවුන් මදක් ලංවී සොයා බැලුවේ ඔවුන් තුල තිබූ පරිසර හිතකාමීත්වය නිසාමයි. ලංවී පරීක්ශා කරද්දී ඔවුනට දුඹුරු පැහැයෙන් දිස්වී තිබෙන්නේ මිනිස් සිරුරක් බව අවබෝධවුනා.
1991 සැප්තැම්බර් 21වැනි දින හානි නොවන ලෙස මිනිය ගොඩ ගැනීම ඇරඹුනු අතර 1991 සැප්තැම්බර් 23වැනි සඳුදා එය ආරක්ශිතව අයිස් හා දැඩිලෙස අයිස් මිදුනු මඩ තට්ටුවෙන් මුදවා ගනු ලැබිණි. මේවන විටත් මිනිය ඉවත් කිරීමේ කටයුතු කල විද්‍යාඥයින් සිතාගෙන සිටියේ එය වසර 25-30කට පෙර ඇල්ප්ස් කදුවැටියේ අතරමංව සිට මිය ගිය පුද්ගලයෙකුගේ මිනියක් වන්නට ඇත කියායි. මිනියත් සමගම ඔහු පාවිච්චි කරන්නට ඇතැයි සැලකෙන සත්ව සම් කැබැලි, පදම්කල සම් කැබලි (leather), ලණුවක්, පටි හා පිදුරු මිටියක් හමුවිය. ඊටත් අමතරව මියගිය මිනිසා දඩයම් සඳහා භාවිතා කරන්නට ඇතැයි සැලකෙන දිග දුන්නක (long bow) කොටසක්ද අසල තිබී හමුවිය. එපමණක් නොව මිය යනවිට ඔහු පැලැඳ සිටින්නට ඇතැයි සැළකෙන වලස් සමින් නිමැවුනු තොප්පියක්ද අසල තිබී හමුවිය.
මියගිය මිනිසාගේ සිරුර පරීක්ශාකල විද්‍යාඥයින් කුතුහලයට පත්කල මුල්ම කරුණ වුනේ මොහුගේ සිරුර කුණුවී විනාශවී නොගියේ කෙසේද යන්නයි. ඔවුන් අනුමාන කරන්නේ මියගිය විගසම ඔහුගේ සිරුර හිම පතනය නිසා ඝණ හිම තට්ටුවකින් වැසීයාමෙන් එය කුණුවීම හෝ සතුන්ගෙන් ආරක්ශාවන්නට ඇතැයි කියායි. පසුව අසල තිබූ ග්ලැසියර මෙම මිනිය අඩි 20ක් පමණ ඝණ අයිස් තට්ටුවකින් වසාගෙන වසර දහස් ගණනක් යනතෙක් ආරක්ශාකරන්නට ඇතැයි සැලකෙනවා.
තඹ යුගයේ මිය ගොස් පරිගණක යුගයේදී හමුවුනු මිනිසා
 |
| ඔට්සිගේ සිරුර හමුවුනු ස්ථානය |
මේ අනුව මොහු ජීවත්ව තිබෙන්නේ යුරෝපයේ තඹ යුගය (copper age) ලෙස හැඳින්වෙන වකවානුවේයි. ඒ කාළය වවිට මිනිසා තඹ ලෝහය සොයාගෙන තිබූ අතර සිශ්ඨාචාරය වේගයෙන් දියුණුවෙමින් තිබුණා. අඩි 5යි අඟල් 5ක් උසවුනු මොහු බරින් කිලෝ ග්‍රෑම් 50ක් පමණ වන්නට ඇති අතර මිය යනවිට අවුරුදු 45ක් පමණ වයස්ගත වුනා.
මොහුගේ සිරුර කොතරම් හොඳින් සුරක්ශිතව තිබුනාද යත් ඔහු අවසාන වතාවට ගත් ආහාර කොටස් පවා හඳුනාගත හැකි ලෙස ආරක්ශාවී තිබුණා. මොහු මිය යන්නට පෙර මුවමස්, ධාන්‍ය හා ගඩා ගෙඩි ආහාරයට ගෙන තිබුණා. ඔහේ බඩුබාහිරාදිය තුල හා ආමාශයේ ආරක්ශිතව තිබුණු මල් රේනු (pollen) පරීක්ශාකල විද්‍යාඥයින් ඔහු මියගිය ස්ථානයට සැතපුම් 50ක් පමණ ඈතින් තිබුනු ප්‍රදේශය ගමක ජීවත්වන්නට ඇතැයි සැලකුණා. ඔහුගේ පොරව 97% පිරිසිදු තඹවලින් තනා තිබුනු අතර ඔහුගේ හිසකෙස් වල තඹ හා ආසනික් සංයෝග අඩංගු වුන නිසා මොහු තඹ නිශ්පාදකයෙකු (copper smelter) වන්නට ඇති බවට විද්‍යාඥයින් සැක කරණවා.
ඔට්සි මියගියේ ඊ තල පහරකින්?
ඔට්සිගේ සිරුර සොයාගෙන වසර 10කට පසු එනම් 2001දී ඔහුගේ සිරුර කැට් ස්කෑන් පරික්ශාවකට ලක්කල විද්‍යාඥයින්ට ඔහුගේ වම් උරහිසට පහලින් සිරුර තුලට කාවැදුනු ගිනිගලින් සෑදූ (flint)ඊතල හිසක් සොයා ගැනුනා. මේ ඊතල හිස ඔහුගේ සිරුර තුල සෙන්ටිමීටර් 2ක පමණ විශ්කම්භය ඇති විශාල තුවාලයක් ඇතිකොට තිබූ අතර අධික රුධිර වහනය නිසා මොහු මියයන්නට ඇතැයි සැලකෙනවා. ඊටත් අමතරව ඔහුගේ අතපයට සිදුවී ඇතැයි සැළකෙන තුවාල නිසා මොහු මිය යන්නට පෙර කිහිප දෙනෙකු සමග පොර බදන්නට ඇතැයිද සැළකෙනවා.
__________________________________________________________________________
VIDYA GAWESHANA - විද්‍යා ගවේෂණ by Terence Kahapola Arachchi is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. Based on a work at http://vidya-gaweshana.blogspot.com/. Permissions beyond the scope of this license may be available at http://vidya-gaweshana.blogspot.com/. .POSTED BY : Terence Kahapola Arachchi .AUTHOR/OWNER/ADMINISTRATOR . CONTACT : terence.arachchi@gmail.com.GOOGLE + : About Me .FACEBOOK : www.facebook.com/terence.arachchi . __________________________________________________________________________